Ogumienie w branży motoryzacyjnej pod względem konstrukcji dzieli się na dwa typy – na opony radialne i opony diagonalne. Te pierwsze zdominowały rynek dzięki lepszej odporności na odkształcenia podczas szybkiej jazdy. Nie wyparły jednak całkowicie konstrukcji diagonalnych.
Przy zakupie nowych opon warto znać wady i zalety obu wspomnianych typów ogumienia oraz różnice w ich budowie. Pozwoli to lepiej dobrać model do zastosowania i uniknąć pomyłki, która może sporo kosztować.
Czym jest opona diagonalna i jak ją rozpoznać?
Pierwsze opony o konstrukcji diagonalnej (inaczej ukośnej, krzyżowej lub warstwowej) pojawiły się pod koniec XIX wieku. Jednak popularność zyskały dopiero w latach 30. XX wieku. Wykorzystano w nich kord, czyli specjalne włókno stalowe lub tekstylne.
Materiał ten ułożono krzyżowo, w dwóch warstwach ustawionych względem siebie pod kątem wynoszącym od 20 do 40 stopni. Powstała dzięki temu wytrzymała i sztywna osnowa, czyli szkielet opony. To rozwiązanie szybko zyskało popularność i do lat 60. XX wieku stanowiło standard w branży oponiarskiej.
Jak rozpoznać taką oponę? Wystarczy spojrzeć na oznaczenia umieszczone na jej boku. Za informacją o rozmiarze koła powinien znajdować się znak „–”, który świadczy o tym, że jest to opona o konstrukcji ukośnej. W niektórych modelach (najczęściej motocyklowych) zamiast tego symbolu znajduje się litera „B” (bias belted). Tak oznacza się opony diagonalne z opasaniem. Jest to modyfikacja, która ma zmniejszać odkształcenia występujące w podstawowym ogumieniu tego typu.
Spore zainteresowanie konstrukcją diagonalną wynikało z jej dużej odporności na uszkodzenia mechaniczne i ze świetnego tłumienia nierówności. Z czasem jednak problematyczne okazały się znaczne odkształcenia opon przy dużych prędkościach (nawet o 3 cm!) i szybkie zużycie bieżnika. Z tego względu po latach 60. standardem stała się konstrukcja radialna.
Opona radialna – co to znaczy? Kiedy powstała?
Opona radialna (inaczej poprzecznie promienista) również wykorzystuje kord osnowowy. Jest on jednak ułożony w inny sposób. Kolejne jego warstwy biegną prostopadle względem kierunku toczenia opony i nie przeplatają się ze sobą. Samą osnowę pokrywa warstwa stalowego opasania (zwana też uzbrojeniem koła), leżąca pod kątem od 0 do 25 stopni względem obwodu.
Efekt? Mniejsze opory toczenia (i spalanie) oraz poprawiona wytrzymałość opon przy prędkościach przekraczających 100 km/h. Inżynierom udało się też zmniejszyć nagrzewanie się opon i zminimalizować odkształcenia, które nie przekraczają kilku milimetrów. Minusy takiego rozwiązania to gorsze tłumienie nierówności oraz większy hałas w trakcie jazdy.
Za pierwszą oponę o konstrukcji radialnej uznaje się model Michelin X. Trafił on do sprzedaży w 1949 roku. W kolejnych latach ta technologia zdominowała rynek europejski. Z kolei w USA przełomem okazał się rok 1966, gdy Ford wprowadził opony radialne do fabrycznego wyposażenia Lincolna Continental Mark III. Dla porównania – w tym samym czasie we Francji z modeli radialnych korzystało już 97% konsumentów.
Obecnie większość samochodów dalej porusza się na takich oponach. Łatwo się o tym przekonać. Wystarczy sprawdzić, czy zaraz za oznaczeniem rozmiaru znajduje się litera „R”.
Opona radialna a diagonalna – różnice w budowie i zastosowaniu
Wiadomo już, jaka jest różnica między oponą radialną a diagonalną – mają inną konstrukcję warstw osnowy. W pierwszym przypadku układa się ją prostopadle względem kierunku toczenia, a w drugim – nakłada się ją na siebie pod kątem od 20 do 40 stopni.
Ta zmiana w budowie radykalnie wpływa na właściwości obu typów ogumienia, a co za tym idzie – na ich zastosowanie. Opony diagonalne, głównie ze względu na swoją wytrzymałość, sztywność i stabilność, trafiają do maszyn przemysłowych i pojazdów terenowych. Są do dziś powszechnie wykorzystywane w leśnictwie oraz rolnictwie, szczególnie w starszych i mniej masywnych traktorach.
Z kolei opony radialne montuje się w większości nowszych pojazdów, które poruszają się z prędkością ponad 100 km/h. Trafiają do standardowego samochodu, motocyklu, a nawet samolotu. Koła tego typu sprawdzają się też w mocnych i ciężkich maszynach rolniczych. Wystarczy nieco obniżyć ciśnienie w oponach, by w trakcie jazdy po polu zmniejszyć ubicie gleby i zwiększyć powierzchnię styku z podłożem.
Do dziś oba typy opon z powodzeniem wykorzystuje się w wielu branżach. Choć konstrukcja radialna jest powszechniejsza, nie wyparła ogumienia diagonalnego. I dopóki na rynku nie pojawią się nowsze technologie, nic nie wskazuje na to, by sytuacja miała się zmienić.
Gdzie kupić opony radialne i diagonalne do ciężkiego sprzętu?
Jeśli szukasz opon radialnych do Twojego samochodu lub motocyklu, znajdziesz je w naszym sklepie – OPONYprzez.net. Po prostu wybierz markę lub specyfikację, a zaproponujemy Ci odpowiedni model.
Znajdziesz u nas również opony diagonalne. W ofercie OPONYprzez.net kupisz opony przemysłowe, ciężarowe, a nawet takie do zadań specjalnych, jakich wymaga np. leśnictwo. Kliknij i przekonaj się sam!